Ativrushti bharpai 2024 : ऑगस्ट आणि सप्टेंबर 2024 मध्ये महाराष्ट्रातील अनेक भागात अतिवृष्टी आणि पूर परिस्थितीमुळे मोठ्या प्रमाणात शेतीचे नुकसान झाले होते. याच पार्श्वभूमीवर राज्यातील शेतकऱ्यांना नुकसान भरपाई देण्याच्या दृष्टीने राज्य सरकारने एक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. या निर्णयानुसार, राज्यातील 9,75,059 शेतकऱ्यांसाठी 997 कोटी 436 हजार रुपयांचा निधी मंजूर करण्यात आला आहे.
नुकसान भरपाई वाटपाची घोषणा
4 ऑक्टोबर 2024 रोजी निर्गमित करण्यात आलेल्या शासन निर्णयानुसार (जीआर), नुकसान भरपाई वाटपाची प्रक्रिया सुरू झाली आहे. ऑगस्ट-सप्टेंबर 2024 मध्ये झालेल्या अतिवृष्टीमुळे बाधित शेतकऱ्यांना या निधीचे वितरण करण्यात येणार आहे. याआधीही जून-जुलै ऑगस्ट 2024 मध्ये पूर परिस्थितीमुळे बाधित शेतकऱ्यांना नुकसान भरपाई देण्यात आली होती.
शेतकऱ्यांना लाभ
या नुकसान भरपाई योजनेतून महाराष्ट्रातील पश्चिम विदर्भ, पूर्व विदर्भ, मराठवाडा, उत्तर महाराष्ट्र, आणि पुणे विभागातील शेतकऱ्यांना लाभ मिळणार आहे. पहिल्या टप्प्यात, काही जिल्ह्यांना समाविष्ट करून निधी वाटपाला सुरुवात करण्यात आली आहे. विभागीय आयुक्तांच्या माध्यमातून संबंधित जिल्ह्यांसाठी निधी मंजूर करण्यात आला आहे.
कोकण विभागातील शेतकऱ्यांसाठी निधी:
- रायगड जिल्हा: 147 शेतकऱ्यांसाठी 4 लाख 75 हजार रुपये
- रत्नागिरी जिल्हा: 144 शेतकऱ्यांसाठी 3 लाख 73 हजार रुपये
- सिंधुदुर्ग जिल्हा: 250 शेतकऱ्यांसाठी 5 लाख 53 हजार रुपये
एकूण 14 लाख 1000 रुपयांचा निधी कोकणातील शेतकऱ्यांसाठी मंजूर करण्यात आला आहे.
नागपूर विभागातील शेतकऱ्यांसाठी निधी:
- चंद्रपूर जिल्हा: 6172 शेतकऱ्यांसाठी 9 कोटी 32 लाख रुपये
छत्रपती संभाजीनगर विभागातील शेतकऱ्यांसाठी निधी:
- बीड जिल्हा: 79,492 शेतकऱ्यांसाठी 54 कोटी 62 लाख 98 हजार रुपये
- लातूर जिल्हा: 326 शेतकऱ्यांसाठी 21 लाख रुपये
- परभणी जिल्हा: 52,976 शेतकऱ्यांसाठी 548 कोटी 59 लाख रुपये
एकूण 603 कोटी 43 लाख 95 हजार रुपयांची नुकसान भरपाई छत्रपती संभाजीनगर विभागातील शेतकऱ्यांसाठी मंजूर करण्यात आली आहे.
प्रस्ताव प्रक्रिया
विभागीय आयुक्तांच्या माध्यमातून प्राप्त झालेल्या प्रस्तावांच्या आधारावर निधी मंजुरीची प्रक्रिया सुरू आहे. काही जिल्ह्यांचे पंचनामे लवकर झाले, त्यामुळे त्यांना तातडीने निधी मिळाला आहे. परंतु ज्या जिल्ह्यांचे पंचनामे उशिरा झाले आहेत, त्यांना लवकरच प्रस्ताव पाठवून निधी देण्यात येईल. यामध्ये नांदेड, हिंगोली, जालना आणि धाराशिव जिल्ह्यांचा समावेश आहे.
भविष्यातील योजना
राज्य शासनाने यासंदर्भात आणखी प्रस्ताव स्वीकारण्याची तयारी सुरू केली आहे. उर्वरित जिल्ह्यांमधील शेतकऱ्यांना मदतीचे वितरण लवकरच पूर्ण केले जाईल. प्रत्येक जिल्ह्याच्या अद्यतनानुसार, शेतकऱ्यांना नुकसान भरपाई देण्यासाठी वेगवेगळ्या टप्प्यांमध्ये निधी वितरित केला जाणार आहे.
निष्कर्ष
राज्यातील अतिवृष्टी बाधित शेतकऱ्यांना राज्य शासनाने मोठी दिलासा दिली आहे. नुकसान भरपाईच्या माध्यमातून त्यांना आर्थिक मदत मिळेल, ज्यामुळे त्यांच्या शेतीतील नुकसानीची भरपाई होईल.